In het leven kunnen zich situaties voordoen waarin iemand (tijdelijk of permanent) niet in staat is om zijn eigen financiële belangen goed te behartigen. Denk aan mensen met psychische problemen, een verstandelijke beperking, beginnende dementie of ernstige schulden. In zulke gevallen biedt de wet de mogelijkheid tot bewindvoering – een beschermingsmaatregel die zowel rust als overzicht kan brengen. Maar wanneer is bewindvoering nu echt nodig? En welke rol speelt de notaris hierbij?
Pagina inhoud
Wat is bewindvoering precies?
Bewindvoering is een wettelijke maatregel die ervoor zorgt dat het vermogen van een persoon beschermd wordt tegen verkeerd beheer. Het gaat hierbij nadrukkelijk om financiële belangen: het betalen van rekeningen, het beheren van bezittingen en het nemen van verantwoorde beslissingen over uitgaven.
Afhankelijk van de situatie kan er sprake zijn van beschermingsbewind (bij mentale of lichamelijke beperkingen) of schuldenbewind (bij problematische schulden). In beide gevallen benoemt de kantonrechter een bewindvoerder die de financiële zaken (gedeeltelijk) overneemt. Soms wordt dit tijdelijk ingezet, in andere gevallen voor onbepaalde tijd.
Een betrouwbare partij inschakelen is cruciaal. Denk bijvoorbeeld aan een ervaren bewindvoerder in Groningen die niet alleen financieel overzicht brengt, maar ook zorgvuldig communiceert met betrokken instanties en familieleden.
Wie kan bewind aanvragen en wat is de rol van de rechter?
Een bewind wordt ingesteld via de kantonrechter. De aanvraag kan worden gedaan door de betrokkene zelf, familieleden of instellingen zoals een zorgorganisatie of gemeente. Bij de beoordeling kijkt de rechter naar de persoonlijke situatie en de noodzaak van bescherming.
Na goedkeuring stelt de rechter een bewindvoerder aan. Deze krijgt toegang tot de financiën, moet jaarlijks verantwoording afleggen en handelt altijd in het belang van de persoon onder bewind. De persoon zelf blijft wilsbekwaam, tenzij ook mentorschap of curatele is ingesteld.
De rechterlijke uitspraak is een formeel document. Maar in veel gevallen komt er ook papierwerk bij kijken dat notarieel vastgelegd moet worden – en daar komt de notaris om de hoek kijken.
Wat regelt de notaris bij bewindvoering?
De notaris speelt geen directe rol in het aanstellen van een bewindvoerder, maar wél bij juridische en financiële zaken die voortvloeien uit het bewind. Denk aan:
- Het opstellen van een levenstestament, waarin iemand zelf vooraf regelt wie later het beheer over financiën en medische keuzes krijgt.
- Situaties waarin de persoon onder bewind een woning bezit. Bij verkoop of verhuur is toestemming van de rechter én tussenkomst van een notaris vereist.
- Notariële aktes voor het schenken van geld of goederen, of het herstructureren van bezit om zorgkosten te beperken.
Daarnaast kan de notaris adviseren bij familieconflicten of onduidelijkheden over vermogensbeheer, en toezien op transparantie tussen bewindvoerder en familieleden.
Bewindvoering en erfzaken
Als iemand onder bewind komt te overlijden, eindigt het bewind. Maar dan ontstaat er vaak een nieuwe situatie: het afwikkelen van de erfenis. Was het bewind duidelijk vastgelegd en zijn er notariële documenten opgesteld, dan verloopt de overdracht meestal soepeler.
De notaris begeleidt erfgenamen bij het verkrijgen van een verklaring van erfrecht, toetst of er testamentaire bepalingen zijn en zorgt ervoor dat de financiële verantwoording van de bewindvoerder wordt gecontroleerd. Dit voorkomt onenigheid én juridische vertragingen.
Betrouwbare bewindvoering inschakelen?
Een bewindvoerder moet integer, deskundig en betrokken zijn. Zeker bij kwetsbare personen is het essentieel dat er zorgvuldig wordt omgegaan met financiën en communicatie.
Een organisatie als Kompas Zuidlaren biedt die professionele ondersteuning. Zij combineren kennis van zaken met een persoonlijke aanpak en zorgen ervoor dat ook het contact met bijvoorbeeld notarissen soepel verloopt. Zo ontstaat er een samenwerking waarin de belangen van de cliënt centraal staan – juridisch én menselijk.
Bewindvoering kan écht helpen
Bewindvoering is geen zwaktebod, maar juist een manier om kwetsbare mensen te beschermen tegen financiële problemen of misbruik. Het is een maatregel die met zorg en aandacht moet worden genomen, en waarbij de rol van een notaris vaak meer omvat dan men denkt.Of het nu gaat om het opstellen van een levenstestament, het verkopen van een woning of het afhandelen van een nalatenschap: de notaris zorgt voor rechtsgeldige vastlegging en onafhankelijk advies. In samenwerking met een deskundige bewindvoerder ontstaat er zo een solide vangnet voor wie dat nodig heeft.
